Het is de hoogste tijd voor een nieuwe vitaliteit!
Recreatiebedrijven behoren grotendeels tot het MKB bedrijfsleven. Goede praktisch ingesteld ondernemers die veelal vanuit hun gevoel ondernemen. Vaak met succes, maar helaas soms ook niet. Uit divers onderzoek is gebleken dat de sector op onderdelen niet meer vitaal is: het aanbod sluit niet (meer) aan bij de vraag. Een aantal ondernemers heeft het contact met de recreatieve markt verloren. Een aantal bedrijven nadert het einde van de productlevenscyclus.
Vitaliteit is daarbij al langer hét modewoord in de sector waarbij overheden en bureaus over elkaar heen buitelen om de vitaliteit van een bedrijf of een regio te meten. We merken als bureau echter dat de huidige modellen vaak niet of onvoldoende werken om ondernemers echt in beweging te krijgen en in onze optiek ook onvoldoende aansluiten bij de oorspronkelijke opgave t.w. het vitaliseren van een bedrijf of regio. We vragen ons dan ook openlijk in deze blog af of de huidige benadering van vitaliteit nog wel vitaal is. En zoals altijd is de vraag stellen, hem ook beantwoorden.
Terug naar de bedoeling
Wouter Hart schreef ooit het boek: ‘Verdraaide organisaties, terug naar de bedoeling.’ Het was voor ons de inspiratie om een studiedag te organiseren met onze projectpartners rondom het thema vitaliteit en de mogelijkheid die wel of niet te kunnen meten op recreatiebedrijven. Daarbij stelden we ons ook de kritische vraag of wij wel in staat zijn het verschil te maken in het belang van een florerende sector. En ja hoor, eigenwijs als we zijn, is het antwoord volmondig JA.
Vita
Het woord vitaliteit is afgeleid van het Latijnse woord ‘Vita’, wat leven betekent. Vitaliteit duidt op het bruisen van energie, je sterk en fit voelen en het beschikken over een grote mentale veerkracht en veel doorzettingsvermogen. Het begrip vitaliteit heeft in totaal vier dimensies die met elkaar in balans moeten zijn: fysiek (voldoende beweging, verantwoorde voeding, genoeg slaap), mentaal (persoonlijke groei en ontwikkeling), emotioneel (zelfbewustzijn, samenwerking met mensen) en spiritueel (betekenisvol en nuttig bezig zijn).
Een derde oog
Men een beetje creativtiteit en verstand van de sector is deze betekenis van vitaliteit prima te vertalen naar bedrijven of regio’s. Maar het begint dus al met een definitie. Wat bedoelen we eigenlijk als we spreken over vitale vakantieparken en een vitaliteitsscan inzetten? En wie beoordeelt dat vervolgens? De ondernemer zelf, de overheid, een ingehuurde adviseur? We hebben zelf veel bedrijven aangestuurd (en nog steeeds houden we toezicht op bedrijven) en we voelen eigelijk bij een bezoek binnen tien minuten wel aan of het bedrijf vitaal is of niet. Een leuke andekdote daarover, willen we graag met je delen.
Een schoolinspecteur vertelde ons ooit dat wanneer hij visitatiebezoeken of inspecties uitvoerde en hij zat te wachten om te worden ontvangen bij de schoolleider hij altijd keek of de planten in de wachtkamer voldoende water hadden gekregen. Zo nee, dat wist hij al bij voorbaat dat de kwaliteit van het onderwijs ook onvoldoende was. Hij beweerde er nog nooit langs te hebben gezeten. Bijzonder, maar we denken dat we inmiddels over een soortgelijke derde oog beschikken bij bezoeken aan recreatiebedrijven.
Zo’n derde oog is natuurlijk als adviesbureau niet te verkopen, maar waar wij in geloven is om aanvullend en vertrouwelijk met een ondernemer het gesprek aan te gaan over onze eerste bevindingen om van daaruit een maatwerk ontwikkeltraject op te starten. Dat doen we niet door te vragen wat zijn postcode is, hoeveel medewerkers hij in dienst heeft of hoeveel hectaren groot het bedrijf is of door het aantal kamers te noteren. Hoe doen we het dan wel?
Niet vinken, maar vonken!
Analyseren, stabiliseren, optimaliseren, excellereren……….wees niet bang, niet weer het volgende vage model met mooie kreten. We zijn terug gegaan naar bestaande organisatietheorieen en hebben de meest gangbare bedrijfsmodellen nog eens bestudeerd en vertaald naar de vrijetijdssector. Deze hebben we in één overzichtelijk nieuw model gegoten en er een mooie naam op geplakt.
De Leisure Result Optimizer
De Leisure Results Optimizer is een model dat niet alleen uit gaat van een beoordeling van kwaliteit en perspectief, maar ook de extra dimensies inzicht en ambitie meeneemt in de beoordeling. Het gaat uit van de ondernemer die zich er bewust van is dat er iets moet veranderen en die op basis van onderliggende drijfveren (bij voorkeur intrinsieke motivatie) gemotiveerd is om te groeien of te veranderen. Maar ook als het bewustzijn ontbreekt of er is sprake van extrinsieke motivatie dan durven wij de uitdaging aan het verschil te maken met deze aanpak waarbij de ondernemer steeds centraal blijft staan.
Het is in zijn totale vorm geschikt voor grotere bedrijven, maar het is qua methode ook in te zetten bij kleinere bedrijven die sneller door de materie kunnen gaan. Het is een model dat gebaseerd is op bestaande beproefde modellen, maar volledig toegespitst is op de sector.
Het begint met een zelfscan, waarna een analyse en een interview volgen voor de nadere duiding van de resultaten uit de zelfscan. Op basis daarvan ontvangt de ondernemer een rapportage met conclusies en aanbevelingen.
Het model is ook prima in te zetten om de vitaliteit in een gehele regio te meten. De geanonimiseerde optelsom van de output van het model geeft je als gemeente diepgaand inzicht in de vitaliteit van de bedrijven of regio. Je weet bovendien meteen waar je op moet inzetten om bedrijven echt te helpen verder te komen, of niet verder af te glijden. Het blijft immers niet bij een analyse. We pakken meteen de vervolgstappen mee.
Kies niet voor de stok, maar voor de wortel
Wil je als gemeente of regio echt weten hoe je sector ervoor staat? Of ben je ondernemer en wil je graag je bedrijfsmatige batterij eens opladen, laat het ons weten. We nemen graag de temparatuur op van je bedrijf of regio en zorgen dat het woord vitaliteit weer de lading krijgt die het verdient.
Omdat we echter nog in een testfase verkeren van dit model zoeken we wel een gemeente en/of indiviudele bedrijven die openstaat voor deze scan, waarbij we de proefkonijnen uiteraard belonen met een spreekwoordelijke wortel die korting heet.