Stikstof tot nadenken
Het stikstofadvies van Johan Remkes wordt grotendeels overgenomen. De provincies zijn de komende maanden aan zet. Het komende jaar zijn ook de provinciale verkiezingen en het stikstofbeleid zal daar dus een rol in spelen.
De gevolgen zullen er indirect ook zijn voor de vrijetijdssector, al heeft de gemiddelde politieke partij daar nog geen visie op. Jammer, vooruitkijken levert nog altijd meer vergezichten op dan steeds in de achteruitkijkspiegel moeten kijken.
Vanuit ons blikveld willen we een aantal kansen of bedreigingen delen die we zien. Mogelijk kunnen we er de een of andere politieke partij mee inspireren.
Eerst iets over de boeren. Zijn we het niet allemaal eens met de visie van Greenpeace, goed verwoord in een blog van Roos Bernard augustus 2022.
In welk ‘kamp’ zit jij? Het ‘kamp van de boeren’ of het ‘kamp van de natuur?’ Dat is toch een onmogelijke vraag? Iedereen wil boeren in Nederland, zij zorgen voor ons eten. En je komt ook niet snel iemand tegen die zegt: “Wat mij betreft sterft alle natuur in Nederland lekker uit”. Die ‘zwart-wit’-kampen bestaan niet, maar in deze tijd lijkt dat soms wel zo. Dat zien wij graag anders.
Wij zoeken de middenweg door samen te werken met boeren en hen ondersteunen in de omslag naar duurzame landbouw. In elk gesprek met de overheid blijven we het benadrukken: de boeren verdienen een eerlijke en rechtvaardige behandeling. Op deze punten zijn wij het helemaal eens met de boeren!
- Boeren zijn nodig
- Boeren hebben recht op een goed verdienmodel
- Boeren zijn niet als enige verantwoordelijk voor de te hoge stikstofuitstoot
- Boeren hoeven de investering niet alleen te dragen
- Boeren zijn te lang aan het lijntje gehouden
Voor de identiteit van een vrijetijdslandschap zijn natuur en boeren cruciaal. We hebben het daarbij niet over directeuren van bio-industrieën, maar over de boer die hoeder is van het landschap en als een goed rentmeester beheert.
Waar boerderijen over zijn gegaan naar industrieën ontstaat de bedreiging voor de identiteit van een gebied. Vergelijkbaar met de dozenlandschappen langs de snelweg. We kunnen de tijd niet stilzetten, het is geen 1850 meer, maar een mooi en toegankelijk landschap is wel een vereiste voor onze sector en de beleving van de gast.
Waar de verandering de komende jaren plaats gaat vinden, ontstaan kansen. Denk aan natuurherstel en het terugbrengen naar oorspronkelijke landschapselementen. Als dat gebeurt in relatie tot de opgave om water langer vast te houden, dan profiteert de sector dubbel op. Voor onze sector geldt namelijk: Eerst water, de rest komt later.
Waar boeren overgaan naar een ander verdienmodel moeten consumenten meebewegen. Ons advies: Weiger nog langer appels uit China te kopen die in het schap liggen bij de supermarkt. Dwing supermarkten lokaal te kopen en doe het anders zelf rechtstreeks bij de boer.
Wederom is het voor het onderscheidend vermogen in onze sector namelijk belangrijk dat het buitengebied geen eenheidsworst wordt. Dit geldt ook voor streekproducten die er geoogst worden. Restaurants zouden er naar moeten streven zo weinig mogelijk op de kaart te zetten dat verder heeft moeten reizen dan hun gasten. Zo creëren we optimale betekenis, wat nog veel belangrijker is dan beleving.
Het risico dat we zien is dat stoppende boeren bestaande recreatieve concepten gaan kopiëren. Hatseflats, weer een ijssalon, weer 10 camperplaatsen, weer een minicamping. Niet iedere boer is echter geschikt als gastheer of gastvrouw, ook al is het concept goed. En ook als het concept goed is, moeten we waken voor verdunning in onze sector.
De oproep aan overheden is dan ook om niet alleen te focussen op een stikstofkaart, maar op een kansenkaart, waarin op basis van de attractiviteit van het landschap keuzes gemaakt worden, waar nieuwe initiatieven op het gebied van recreatie kansrijk kunnen landen, zonder te concurreren met bestaande bedrijven.
De oproep aan de agrarische sector is om te creëren in plaats van protesteren. Ruimte genoeg voor jullie als nieuwe ondernemers in de vrijetijdlandschappen van de toekomst.
We krijgen nog steeds meer mensen in Nederland, waaronder vitale ouderen, die juist fraai en veilig willen recreëren in dit land.
De oproep aan de echte boeren is dan ook om de omgekeerde vlag het symbool te laten zijn van omdenken. In dat geval komen we hem zelfs graag bij jullie ophangen.
