Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder
Participatie is een woord dat steeds meer betekenis krijgt in Nederland.
Bijvoorbeeld in de nieuwe omgevingswet. Met de Omgevingswet wil de overheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen zodat het gemakkelijker is om bouwprojecten te starten of vergunningen aan te vragen. Naar verwachting treedt de Omgevingswet op 1 januari 2022 in werking.
Een belangrijk onderdeel in deze nieuwe wet is draagvlak voor plannen. Dit draagvlak moet je steeds meer vooraf bij alle stakeholders ophalen. Dat klinkt zo logisch, maar hoe doe je dat dan?
Participatie betekent actieve deelname. Het is afgeleid van de Latijnse woorden pars (deel) en cipere (nemen). Voor een gemiddelde ondernemer die grote plannen heeft gaat het vaak niet snel genoeg. Hij wil vooruit en wil bouwen of ontwikkelen. In zijn enthousiasme vergeet hij soms dat de omgeving er heel anders tegenaan kan kijken. Niet alleen de buurman, maar wellicht ook een belangenorganisatie.
We leven in Nederland in een “postzegel” wereld en iedereen vindt wel ergens iets van. De nieuwe omgevingswet onderkent juist dat iedereen er iets van vindt en vooral vooraf gekend wordt. En ofschoon de wet nog niet van kracht is, wordt wel steeds meer al op deze manier gewerkt.
Leisure Brains begeleidt vaker dit soort participatietrajecten en is gespecialiseerd in het bij elkaar brengen van partijen met andere of zelfs soms tegengestelde belangen.
Twee voorbeelden
Een gemeente denkt na over de herziening van kampeerbeleid. Ondernemers staan te trappelen om uit te breiden. Inwoners in het gebied vinden het echter al druk genoeg. Natuurorganisaties zijn terughoudend vanwege kwetsbare natuurelementen. Agrariërs zien steeds meer wandelaars in hun weilanden die afval achterlaten. Tegelijkertijd wonen al deze stakeholders samen in dit gebied en willen ze geen gedoe hebben met elkaar. Als een dergelijk proces niet goed wordt begeleid, wijzen stakeholders al snel naar elkaar of naar de gemeente (als facilitator van het proces), terwijl het een wijsheid als een koe is dat vier vingers naar jezelf wijzen als je naar een ander wijst. Het geeft meer voldoening (en draagvlak) om met stakeholders vooraf aan de slag te gaan en op basis van co-creatie te werken aan een uitkomst die voor de initiatiefnemer nog steeds wenselijk, haalbaar en betaalbaar is en die voor anderen te accepteren valt.
Een ondernemer wil zijn bedrijfsconcept veranderen. Enerzijds betreft het een uitbreiding van zijn bedrijf en anderzijds een verandering qua activiteiten met mogelijk geluidsoverlast tot gevolg en toenemende verkeersbewegingen. Het bestemmingsplan laat het niet toe. De gemeente wil toch meewerken vanuit het economisch belang, maar wil weten wat omwonenden er van vinden vanuit leefbaarheid. Door proactief stakeholders te betrekken bij de plannen, voorkomt de ondernemer dat omwonenden op basis van raadsinformatiebrieven, persberichten en dergelijke de conclusie trekken dat het al een gelopen race is. Of erger nog: dat men de verkeerde conclusies trekt en met de hakken in het zand gaat of zich al juridisch helemaal ingraaft met frustratie over en weer, hoge kosten en voorgoed verstoorde relaties.
In een participatieproces zijn stakeholders allemaal gelijk en nemen ze elkaar ook allemaal serieus. Waardeoordelen worden uitgesteld en het is vooral luisteren naar elkaar. Iemand die gehoord wordt, voelt zich serieus genomen en is bereid zelf ook te luisteren.
Werk je bij een gemeente en sta je voor de uitdaging als facilitator een dergelijk proces vorm te geven, betrek er ons dan vroegtijdig bij. We beschikken over een scala aan instrumenten om het proces vorm te geven, ook in tijden van Corona.
Ben je ondernemer (ook buiten de recreatiesector), bel gewoon en leg je uitdaging aan ons voor. We bieden graag een luisterend oor. Bel het liefst vooraf en niet als het stoom uit je oren komt bij jezelf of bij andere stakeholders. In dat laatste gevallen mag je ook bellen, maar moeten we vaak beginnen met blussen. Dat doen we ook graag, maar ons adagium blijft: “Geef me vuur, geen lucifer natuurlijk, maar passie elk uur” (Raymon van het Groenewoud. 1991).
Het geeft ons energie om te verbinden. Als wij geloven in jouw plannen, gaan we graag de uitdaging aan om er ook anderen warm voor te krijgen.